W trakcie konferencji organizowanej przez Krajową Radę Radców Prawnych, Naczelną Radę Adwokacką oraz Uniwersytet Warszawski radcowie prawni oraz adwokaci dyskutowali nad defektami systemowych rozwiązań nieodpłatnej przedsądowej pomocy prawnej. Uczestnicy spotkania zdiagnozowali obecnie funkcjonujące procedury wspierania tych, których nie stać na pomoc prawną oraz wskazali niespójności z systemem pomocy prawnej przyznawanej z urzędu.
Gospodarzami spotkania, które odbyło się w czwartek, 12 września, w budynku starego BUW-u na Uniwersytecie Warszawskim, byli r.pr. Maciej Bobrowicz, prezes KRRP oraz adw. Jacek Trela, prezes NRA.
Konferencja była okazją do zaprezentowania badań socjologicznych dotyczących nieodpłatnej pomocy prawnej w Polsce oraz scharakteryzowania oczekiwań beneficjentów tych świadczeń. Uczestniczący w wydarzeniu radcowie prawni i adwokaci wysunęli postulaty w zakresie potrzebnej reformy ustawy z 2015 roku, która nie była pozbawiona kilku istotnych wad, oraz jej prezydenckiej nowelizacji z 2018 r., pozostawiającej również wiele do życzenia.
R.pr. Maciej Bobrowicz, prezes Krajowej Rady Radców Prawnych, w swoim wystąpieniu przypomniał, że środowiska prawnicze walczyły o system nieodpłatnej pomocy prawnej od 2015 r., ubolewał jednocześnie, że system przybrał obecny kształt. Jego zdaniem, zmarnowano szansę wspierania Polaków, których nie stać na pomoc prawną. Wyraził nadzieję, że dzięki rozmowom i pracom obu samorządów uda się stworzyć wspólny projekt z dobrymi rozwiązaniami.
Z kolei prezes NRA przypomniał raport NIK z działalności systemu nieodpłatnej pomocy prawnej po 4 latach, z którego wynika, ze z tej nieodpłatnej pomocy korzysta bardzo mało osób. Wykorzystywana jest zaledwie ¼ możliwości jakie ten system daje. Pełniący w punktach dyżury adwokaci i radcowie prawni mają niewielu interesantów w ciągu dnia, poświęcony temu czas nie jest efektywnie wykorzystywany. Prezes NRA zaznaczył, że adwokaci i radcowie prawni cenią sobie udział w systemie nieodpłatnej pomocy prawnej. Nie oznacza to jednak, że prawnicy mają bezkrytycznie patrzeć na system, który nie funkcjonuje efektywnie. Przypomniał o postulatach samorządów prawniczych, mówiących, że bardziej efektywny byłby system kuponów na nieodpłatną poradę prawną. Mniej środków wydawano by również, gdyby takie porady odbywały się w kancelariach a nie w specjalnie na ten cel organizowanych i utrzymywanych punktach nieodpłatnej pomocy prawnej.
Panelistami w trakcie konferencji byli: adw. Aleksander Krysztofowicz – zastępca sekretarza ORA w Warszawie, dr Jan Winczorek – Uniwersytet Warszawski, r.pr. Przemysław Ligęzowski – OIRP w Warszawie, adw. Sylwia Gregorczyk-Abram – koordynatorka ds. kontaktów z organizacjami pozarządowymi przy ORA w Warszawie, r.pr Łukasz Oleksiuk – Przewodniczący Komisji ds. Wykonywania Zawodu Rady OIRP w Warszawie, dr Filip Czernicki – koordynator ds. programów pro bono OIRP w Warszawie. Dyskusję moderowali Grzegorz Wiaderek – członek zarządu i współzałożyciel INPRIS oraz prof. Paweł Wiliński – Uniwersytet im. A. Mickiewicza, SSN.
Organizatorem konferencji ze strony Krajowej Rady Radców Prawnych był dr Filip Czernicki, koordynator Radcowskiego Ośrodka Pomocy Pro Bono przy Okręgowej Izbie Radców Prawnych w Warszawie.
