Aplikacja radcowska
Aplikacja radcowska rozpoczyna się po uzyskaniu wpisu na listę aplikantów i złożeniu przez aplikanta ślubowania. Z każdą osobą wpisaną na listę aplikantów Okręgowa Izba Radców Prawnych w Warszawie zawiera umowę określającą prawa i obowiązki związane z odbywaniem aplikacji.
Celem szkolenia w ramach aplikacji jest w szczególności:
- pogłębienie i aktualizacja wiedzy prawniczej,
- praktyczne zaznajomienie aplikantów z zasadami wykonywania zawodu radcy prawnego i czynnościami wchodzącymi w jego zakres oraz przygotowanie do prowadzenia samodzielnej praktyki zawodowej,
- zaznajomienie aplikanta z zasadami etyki zawodowej zobowiązującymi radcę prawnego do godnego wykonywania zawodu jako zawodu zaufania publicznego,
- należyte przygotowanie aplikantów do egzaminu zawodowego określonego ustawą o radcach prawnych.
Zasady odbywania aplikacji
Zasady odbywania przez aplikantów radcowskich szkolenia zawodowego określa Regulamin odbywania aplikacji radcowskiej, stanowiący załącznik do uchwały Nr 90/VII/2009 Krajowej Rady Radców Prawych z dnia 17 października 2009 r. w sprawie uchwalenia Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej (tekst jednolity: 119/XI/2021 Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych z dnia 18 stycznia 2021 r.).
Aplikacja radcowska trwa trzy lata; w okresie jej trwania aplikant może powtarzać tylko jeden rok szkoleniowy.
Szkolenie aplikantów na każdym roku szkoleniowym obejmuje zajęcia w formie wykładów i ćwiczeń, które odbywają się w ciągu jednego dnia w tygodniu, a także praktyki. Zajęcia aplikantów prowadzone są, co do zasady, metodą ćwiczeniowo-warsztatową.
Program aplikacji kładzie nacisk na zajęcia o charakterze ćwiczeniowym, praktycznie przygotowujące do egzaminu zawodowego oraz samodzielnego wykonywania zawodu. Uwzględnia również zajęcia z tzw. umiejętności miękkich.
Wykaz aktów prawnych, których znajomość jest wymagana od aplikanta na zajęciach z poszczególnych przedmiotów i stanowi o zakresie obowiązującym na kolokwium, ogłaszany jest przed rozpoczęciem każdego roku szkoleniowego odrębną uchwałą Prezydium Krajowej Rady Radców Prawnych.
Program I roku aplikacji obejmuje 240 jednostek godzinowych wykładów konwersatoryjnych i ćwiczeń z przedmiotów:
- Zasady wykonywania zawodu radcy prawnego ze szczególnym uwzględnieniem obowiązków aplikanta wynikających z Ustawy, Kodeksu etyki Regulaminu oraz innych aktów prawnych,
- Podstawowe zagadnienia z zakresu organizacji i funkcjonowania sądownictwa powszechnego i prokuratury,
- Prawo cywilne (kolokwium w formie pisemnej – zadania pisemnego polegającego na sporządzeniu umowy lub opinii prawnej),
- Postępowanie cywilne (kolokwium w formie pisemnej – zadania pisemnego polegającego na sporządzeniu pisma procesowego wszczynającego postępowanie rozpoznawcze bądź środka odwoławczego lub opinii o ich niecelowości),
- Prawo pracy i prawo ubezpieczeń społecznych (kolokwium w formie ustnej),
- Sztuka prezentacji i przekonywania. Retoryka i erystyka. Etykieta wykonywania zawodu.
W trakcie I roku aplikant obowiązany jest ponadto do odbycia praktyk w kancelariach radców prawnych, spółkach radców prawnych lub radców prawnych i adwokatów (pod nadzorem radcy prawnego) w wymiarze 14 jednodniowych zajęć po 6 jednostek godzinowych. Ponadto aplikant I roku odbywa praktyki w sądach powszechnych i prokuraturach (w wymiarze 26 jednodniowych zajęć), w celu praktycznego zapoznania się ze sposobem ich funkcjonowania w zakresie niezbędnym do wykonywania zawodu radcy prawnego.
Program II roku aplikacji obejmuje 240 jednostek godzinowych wykładów konwersatoryjnych i ćwiczeń z przedmiotów
- Historia świadczenia pomocy prawnej, zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, etyka radcy prawnego,
- Prawo rodzinne i opiekuńcze (kolokwium w formie pisemnej – zadania pisemnego polegającego na sporządzeniu pozwu lub wniosku),
- Prawo karne, postępowanie karne, prawo karne skarbowe, postępowanie karnoskarbowe, kodeks wykroczeń, postępowanie w sprawach o wykroczenia (kolokwium w formie pisemnej – zadania pisemnego polegającego na sporządzeniu apelacji, opinii o jej niecelowości lub projektu aktu oskarżenia w sprawie z oskarżenia prywatnego),
- Prawo spółek handlowych, prawo upadłościowe i prawo restrukturyzacyjne (kolokwium w formie pisemnej – zadania pisemnego polegającego na napisaniu pisma procesowego w postaci pozwu, wniosku, umowy, lub opinii prawnej),
- Prawo gospodarcze (kolokwium w formie ustnej),
- Negocjacje oraz reprezentacja strony w postępowaniu mediacyjnym.
W trakcie II roku aplikant obowiązany jest ponadto do odbycia praktyk (w wymiarze 40 jednodniowych zajęć) w kancelariach radców prawnych, spółkach radców prawnych lub radców prawnych i adwokatów, biurach prawnych przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych (pod nadzorem radcy prawnego), w tym w organach administracji publicznej, a w miarę możliwości także w sądach – z czego co najmniej 24 zajęcia w kancelariach radców prawnych, spółkach radców prawnych lub radców prawnych i adwokatów po 6 jednostek godzinowych.
Program III roku aplikacji obejmuje 240 jednostek godzinowych wykładów konwersatoryjnych i ćwiczeń z przedmiotów:
- Zasady wykonywania zawodu radcy prawnego, etyka radcy prawnego (kolokwium w formie ustnej)
- Prawo administracyjne ustrojowe i materialne, postępowanie administracyjne i postępowanie sądowoadministracyjne, prawo finansowe, prawo podatkowe i celne (kolokwium w formie pisemnej – zadania pisemnego polegającego na przygotowaniu aktu normatywnego lub środka zaskarżenia w postępowaniu sądowoadministracyjnym),
- Prawo Unii Europejskiej i międzynarodowa ochrona praw człowieka,
- Prawo konstytucyjne. Ustrój organów ochrony prawnej w Polsce (innych niż Sądy powszechne i Prokuratura),
- Marketing usług prawniczych. Zarządzanie kancelarią lub działem prawnym. Psychologiczne aspekty pracy prawnika.
W trakcie III roku aplikant obowiązany jest ponadto do odbycia praktyk (w wymiarze 40 jednodniowych zajęć) w kancelariach radców prawnych, spółkach radców prawnych lub radców prawnych i adwokatów, biurach prawnych przedsiębiorców i innych jednostek organizacyjnych (pod nadzorem radcy prawnego), w tym w organach administracji publicznej, a w miarę możliwości także w sądach – z czego co najmniej 24 zajęcia w kancelariach radców prawnych, spółkach radców prawnych lub radców prawnych i adwokatów.
Wykładowcy
Aplikacja radcowska OIRP w Warszawie prowadzona jest przez wysoko wykwalifikowaną kadrę wykładową. Zajęcia prowadzą cenieni specjaliści z poszczególnych dziedzin prawa, posiadający uprawnienia radcy prawnego, sędziego, prokuratora lub notariusza albo inne specjalistyczne kwalifikacje. Wszyscy wykładowcy posiadają również odpowiednie doświadczenie zawodowe i dydaktyczne, a także przygotowanie praktyczne w obszarach objętych programem aplikacji. Dobór osób prowadzących zajęcia aplikantów następuje z uwzględnieniem wyników ankiet oceny wykładowców dokonywanej przez aplikantów.
Obowiązki aplikanta
Aplikant obowiązany jest do:
- uczestniczenia w zajęciach aplikantów przewidzianych planem szkolenia;
- samodzielnego pogłębiania wiedzy prawniczej i praktycznych umiejętności zawodowych pod patronatem radcy prawnego;
- uzyskania zaliczenia zajęć najpóźniej do dnia 15 grudnia danego roku szkoleniowego;
- przystępowania w terminach ustalonych przez Prezydium Rady do kolokwiów przewidzianych w planie szkolenia;
- przestrzegania zasad etyki, Regulaminu i uchwał organów samorządu zawodowego;
- przestrzegania przepisów porządkowych;
- uiszczania składki związanej z przynależnością do samorządu zawodowego; wysokość składki określa odrębna uchwała Krajowej Rady Radców Prawnych.
Stosownie do przepisów ustawy o radcach prawnych oraz Regulaminu odbywania aplikacji radcowskiej aplikacja jest odpłatna. Wysokość opłaty określa rozporządzenie Ministra Sprawiedliwości z dnia 14 grudnia 2020 r. w sprawie wysokości opłaty rocznej za aplikację radcowską (Dz.U. z 2020 poz. 2273). Aplikant obowiązany jest do uiszczania opłaty rocznej za każdy rok szkolenia w terminie określonym uchwałą Rady. Terminy wnoszenia opłaty w roku szkoleniowym 2021 określa uchwała Nr 46/2021 Rady Okręgowej Izby Radców Prawnych w Warszawie z dnia 8 stycznia 2021 r. w sprawie wysokości opłaty rocznej za aplikację radcowską w roku szkoleniowym 2021 i terminu jej zapłaty.